Rzutowo-remisyjna

Najczęściej występująca postać na początku choroby, dotyczy około 80-90% nowo zdiagnozowanych pacjentów. Charakteryzuje się przeplatającymi się okresami ustępowania i nawrotów objawów. Rzutem (nawrotem) określa się stan, w którym doszło do wystąpienia nowych lub pogorszenia się już występujących symptomów. Lekarze wdrażają wtedy leczenie objawowe (kortykosteroidy), mające za zadanie zmniejszyć stan zapalny w mózgu odpowiadający za dany objaw. Po podaniu kroplówek dysfunkcje ustają lub znacząco zmniejszają się. Terapia wymaga pobytu w szpitalu. Okresy remisji choroby mogą trwać miesiące, a nawet lata.

Wtórnie postępująca

Jest kolejnym etapem choroby tuż po postaci rzutowo-remisyjnej. Jeśli – pomimo kuracji sterydowej – objawy nie mijają przez 6 miesięcy, lekarze diagnozują właśnie tę postać, niezależnie od tego, czy w trakcie trwania dolegliwości doszło do innych rzutów. Od tej pory najprawdopodobniej choroba będzie łagodnie postępować, bez okresów remisji i cofania się objawów. Przyjmuje się, że u 50% pacjentów z postacią nawracająco-remitującą rozwinie się postać wtórnie postępująca. Najszybciej z wszystkich odmian prowadzi do niepełnosprawności.

Pierwotnie postępująca

Dotyczy ok. 10-15% pacjentów. Występuje zwykle u osób, u których zdiagnozowano SM po 40 roku życia. Charakteryzuje się pogarszającym stanem zdrowia od początku choroby, bez gwałtownych zaostrzeń symptomów, ale również bez ich remisji.

Postępująco- rzutowa

Okresy dużego nasilenia objawów przeplatane są okresami, w których choroba regularnie, ale mniej gwałtownie postępuje. Remisje właściwie nie występują, a stan chorego od początku się pogarsza.

Łagodna

Nie powoduje istotnych zaburzeń i zwykle nie prowadzi do niepełnosprawności. Jeśli po 15 latach trwania SM wystąpiło niewiele rzutów, a stan pacjenta nieznacznie tylko pogorszył się, można uznać, że choroba ma łagodny przebieg. Dotyczy około 10% chorych.

Postać złośliwa, szybko postępująca:

Zespół Devica – zmiany demielinizacyjne tworzą się głównie w nerwach wzrokowych i rdzeniu kręgowym, powodując paraliż, ślepotę, zaburzenia funkcji układu moczowego. Niezwykle rzadka postać, która wymaga odmiennego leczenia niż klasyczne SM. Prowadzi do niepełnosprawności, a nawet śmierci, jeśli zaatakuje ośrodki odpowiedzialne za oddychanie.

Nie wszystkie postaci choroby leczone są w taki sam sposób, dlatego istotne jest jak najszybsze określenie jej typu. Przy formie rzutowo-remisyjnej (najczęstszej) i łagodnej podaje się pacjentom zastrzyki immunomodulujące – interferon-β lub octan glatirameru, natomiast w postaciach postępujących wdraża się terapie immunosupresyjne.

 

 

Na podstawie:
Blackstone M., Stwardnienie rozsiane. Przyczyny choroby, objawy, metody leczenia. Poradnik dla chorych i ich rodzin, Warszawa 2007.,
Jasińska J., Stwardnienie rozsiane (SM) : poradnik chorego i terapeuty, Olsztyn 2008.,
Murray TJ. The history of multiple sclerosis: the changing frame of the disease over the centuries. „Neurol Sci”. 2009 Feb 1.,
Zakrzewska-Pniewska B [red]., Stwardnienie rozsiane : nowy poradnik dla pacjenta, Poznań 2010.